David Plantier vertelt ons meer over het fascinerende programma van 30 april: 

« Het bestaan van een duo voor viool en cello in de barokperiode kan als een verrassing komen, omdat het gebruik van basso continuo, als echte en universele steunpilaar gedurende meer dan 150 jaar, alomtegenwoordig is. De neiging om recente praktijken te standaardiseren houdt deze traditie in stand, waarbij wordt vergeten dat er al in de barok in de 17e eeuw ook andere interpretatiemogelijkheden bestonden, zoals blijkt uit het voorblad van talrijke bundels van vioolsonates. Maar het was vooral onder impuls van de grote violist Giuseppe Tartini, uit Padua, dat de gewoonten veranderden en de stilistische evolutie prompt volgde. In de zoektocht naar ‘mooie zang’ werden de lijnen en de harmonie eenvoudiger, terwijl de violistische techniek steeds virtuozer werd. Het gebruik van een harmonisch continuo-instrument werd optioneel, zo niet overbodig. Ook de cello emancipeerde zich en concurreerde in welsprekendheid en virtuositeit met de viool. Het Duo Tartini heeft zich verdiept in deze weinig bekende evolutie, in de muziek van Tartini in het bijzonder en die van zijn navolgers. Jaren van onderzoek hebben geresulteerd in een klankervaring die fascineert door de zuiverheid en volheid van de twee strijkinstrumenten. 

Tijdens de periode van isolatie in de lente van 2020 bood het duo 54 kleine dagelijkse concerten aan op het internet, genaamd ‘Apéro en Musique’, waarbij ze hun repertoire aanzienlijk hebben uitgebreid naar alle periodes van de barok. Het programma op 30 april, dat een periode van 150 jaar omspant, is de vrucht van deze intense creatieve periode. 

Het begint met een terugkeer naar de wortels van de vioolmuziek met het verbazingwekkende ‘Capriccio’ van Marini, violist aan de San Marco in Venetië ten tijde van Monteverdi, een stuk dat voor het eerst de polyfone mogelijkheden van de viool laat horen. Dit wordt gevolgd door een prachtige ‘Chaconne’ van Pachelbel, oorspronkelijk voor orgel, maar getranscribeerd door het Duo Tartini.    

Bonporti’s ‘Aria cromatica’ fascineert door de verweven chromatiek tussen de twee instrumenten en zijn expressiviteit. Het is één van de eerste echte duetten voor beide instrumenten. Het is duidelijk dat de bewondering van J.S. Bach voor Bonporti zich manifesteerde in het feit dat hij Bonporti’s werken vaak kopieerde. 

Jean-Marie Leclair, de grootste Franse violist uit het tijdperk van de Verlichting, is in zekere zin de Franse tegenhanger van Tartini: een teruggetrokken persoonlijkheid op zoek naar perfectie, mooie zang, vatbaar voor invloeden en gemakkelijke successen. Zijn dubbelsnarig spel, geprezen door zijn tijdgenoten, wordt perfect geïllustreerd in de ‘Sonate en Do Majeur’. Het eerste adagio geeft de illusie dat twee violen in achtste noten op de onveranderlijke bas spelen, terwijl de volgende delen het meesterschap van de componist laten horen zowel in het virtuoze als volkse karakter, vooral teder en elegant. 

Dall’Abaco’s ‘Capriccio’, afkomstig uit een handgeschreven verzameling van 12 stukken, maakt indruk met zijn gedurfde schrijfwijze met dubbele snaren voor de registers van de cello. 

De bibliotheek van Padua bezit het belangrijkste autografisch manuscript van Tartini’s werk, dat een dertigtal sonates voor viool en altviool bevat, waarvan de meeste onbegeleid. Hoewel deze sonates “piccolo sonata” genoemd zijn, zijn het toch belangrijke werken, doordrenkt met een grote zin voor poëzie, kenmerkend voor Tartini’s stijl. De sonate in sol mineur, bijvoorbeeld, maakt bijna permanent gebruik van de techniek van de dubbele snaren. Om dit technisch zeer goed uit te voeren vereist het grote vaardigheid van de uitvoerder. De toonaard van sol mineur geeft de langzame delen ernst en contemplatie, terwijl de snelle delen vervuld zijn van een vurige energie.  

Het laatste deel bevat een passage met trillers in dubbele snaren, geciteerd in de beroemde vioolmethode van Leopold Mozart, die gebruik maakt van de fameuze “duivelse trillers”. 

Corelli’s méér dan beroemde Follia tenslotte brengt ons terug naar de oorsprong van de barokmuziek op het Iberisch schiereiland. De versie van het Duo Tartini is doordrongen van de energie van zijn volkse inspiratie. »